آزمایش اسپرموگرام

thumb

آزمایش اسپرموگرام

از نشانه ی مهم در ارزیابی باروری مردانه و بخش مهمی از فرآیند درمان ناباروری زوجین، آنالیز مایع سیمن (منی) است.نقص در تولید و یا عملکرد اسپرم به تنهایی یا همراه با عوامل دیگر مسئول 35 تا 50 درصد از کل موارد ناباروری است.

اسپرموگرام روشی است که در آن مایع سیمن (منی) مرد آنالیز می‌شود یعنی تمام اجزای تشکیل‌ دهنده مایع سیمن، یک به یک مورد بررسی دقیق آزمایشگاهی قرار می‌گیرد.اسپرم‌ها برای رسیدن به تخمک زن باید راهی طولانی را طی کنند و در این راه لازم است تحرک، قدرت و سلامت کافی داشته باشند تا بتوانند بموقع و سر فرصت خود را به تخمک رسانده و قبل از این‌ که تخمک از بین برود آن را بارور کنند. به همین دلیل داشتن حرکت کافی (سریع و رو به جلو)، تعداد زیاد اسپرم و حجم کافی آن نشانه‌های خوبی هستند تا شانس باروری را در هر بار نزدیکی بالا ببرند. البته برای داشتن این کیفیت، عوامل دیگری از قبیل میزان PH مایع سیمن، شکل ظاهری اسپرم‌ها و چند عامل دیگر نیز نیاز است. این آزمایش را می‌توان در خانه یا آزمایشگاه انجام داد که نمونه تهیه شده ظرف 1 ساعت باید به آزمایشگاه رسانده شود .برای آزمایش اسپرموگرام باید یک فاصله 72 ساعت عدم انزال رعایت شود. مشاهده شده که هر روز که از آخرین انزال بگذرد به حجم مایع منی به طور تقریبی 0/4 سی سی و به تعداد اسپرم ها ۱۰ میلیون اضافه می شود باید یادآوری شود که نمونه گیری بعد از 6 روز نیز مناسب نمی باشد چرا که بعد از این زمان اگر چه تعداد اسپرم افزایش می یابد ولی کیفیت حرکت آن بطور قابل ملاحظه ای کاهش دارد. حرکت اسپرم مهمترین معیار سنجش کیفیت مایع منی و میزان باروری به حساب می آید. اینکه اسپرمی که حرکت نمی کند مرده یا زنده است نیز اهمیت دارد.گلبول های سفید بطور طبیعی در مایع منی وجود دارد.با استفاده از رایانه میتوان موتیلیتی و غلظت و سرعت حرکت اسپرم را بررسی کرد. و با بررسی اشکال هسته می توان شکل اسپرم را نیز تحلیل کرد. در یک بررسی میکروسکوپی می توان تعداد اسپرمها، درصد اسپرمهای متحرک، سرعت حرکت و درصد اسپرمهای طبیعی را مشخص کرد. همچنین وجود گلبولهای سفید، باکتریها، چسبندگی اسپرمها به یکدیگر را نیز بررسی نمود. 

مواردی که روی کیفیت اسپرم و حرکت آن تاثیرسوء دارند عبارتند از:

اسفاده از سیگار و بخصوص قلیان،انواع مواد مخدر و الکل

پوشیدن لباس های تنگ

مشاغل خاص و قرارگرفتن در محیط آلوده به فلزات سنگین،سموم مختلف و ذرات نیترات،رنگ

چاقی مفرط

مشاغلی که با گرما سرو کار دارند مانند نانواها یا افرادی که مجبور به نشستن طولانی هستند.

استفاده ازفست فود و مصرف زیاد روغن های ترانس

واریکوسل با گرید بالا

استرس و فشار روحی

همچنین مصرف برخی داروها ممکن است دارای تاثیر سوء بر روی اسپرم باشد از این داروها می توان به موارد ذیل اشاره کرد :

انواع آنتی بیوتیک ها

داروهای شیمی درمانی

داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن

داروهای مغز و اعصاب

داروهایی فشار خون

داروهای معده مانند رانیتیدین و سایمیتیدین

داروهای ضد صرع

داروهای کاهش دهنده اسیداوریک