بیماری های پستان

شیوع :
پستان مهم ترین عضوی است که بیماری های آن، زنان را به درمانگاه ها و مطب های پزشکان راهنمایی می کند. شایعترین علامت بیماری های پستان: درد و پس از آن توده ( که در 70 درصد موارد خوش خیم است) و پس از آن ترشح غیر طبیعی از نوک پستان است.
ضایعات بد خیم یا سرطانی پستان  بیشتر در دوران یائسگی یا بعد از آن ایجاد می شود و با بالاتر رفتن سن شیوع این ضایعات نیز افزایش می یابد. متاسفانه سن سرطان پستان در ایران به مراتب پائین تر از سایر کشور های جهان می باشد.

درد پستان (ماستالژی)
ماستالژی یا درد پستان صرفا یک علامت است. البته علامت شایعی است و حدود 70 % خانم ها در دوره ای از طول زندگی خود آن را تجربه می کنند .این درد می تواند علت های مختلفی داشته باشد و از بافت های مختلف بدن به غیر از خود پستان منشاء بگیرد. عمدتا بافتها و ارگان ها ی مجاور پستان به علت سیستم عصب گیری مشترک می توانند عامل ایجاد چنین دردهایی باشند و شایع تر از همه دردهای ناشی از جدار قفسه سینه می باشند. در افراد مسن تر، وجود بیماری های ستون فقرات گردنی از جمله کم شدن فاصله مهره ها، آرتروز در این نواحی با تحت  فشار قرار دادن اعصاب مجاور خود می توانند  باعث ایجاد درد در همان نواحی و نیز در پستان شوند.
بعضی از فعالیت های بدنی، مانند بلند کردن اجسام سنگین، باغبانی کردن، نظافت شیشه ها و دیوارها نیز ممکن است عامل ایجاد درد در پستان باشند.
تنگ بودن دهانه ورودی قفسه سینه ب علت وجود دنده گردنی از عوامل دیگر تحت فشار بودن اعصاب این ناحیه و ایجاد درد پستان می باشند. بیماری های ریوی، قلبی و سنگ کیسه صفرا نیز با شیوع کمتر از عوامل درد پستان هستند.
یکی دیگر از عوامل نسبتا شایع برای ایجاد درد پستان، مصرف داروهای هورمونی حاوی استروژن می باشد.
درد عاملی است که باعث می شود بیماران به علت ترس از یک مشکل حاد و جدی به پزشک مراجعه کنند. اما خوشبختانه در اغلب اوقات علامت و نشانه خطرناکی نیست و خیلی نادر است که سرطان های پستان به عنوان اولین علامت با درد تظاهر کنند. اما نکته قابل توجه این است که همانطور که قبلا ذکر شد دردهای قلبی نیز گاهی ممکن است به صورت درد پستان بخصوص سمت چپ بروز کنندکه در صورت عدم تشخیص و توجه ممکن است منجر به بروز مشکلاتی شوند.
درد ممکن است از خود پستان منشا بگیرد و یا از بافتهای دیگر باشد و به پستان انتشار یابد که به اولی درد پستان واقعی و به دومی دردهای انتشاری می گوئیم. درد پستان ممکن است دوره ای باشد و با عادت ماهیانه خانم ها در ارتباط باشد که اغلب این گونه است که حدود یک هفته قبل از عادت ماهیانه شروع شده و به تدریج به حداکثر می رسد و سپس با شروع عادت ماهیانه برطرف می شود. این دردها اغلب همراه با تورم و سفتی در پستان ها می باشند. تشخیص این که آیا درد مربوط به خود پستان است و یا انتشاری، حائز اهمیت است زیرا که نحوه درمان آن ها کاملا متفاوت می باشد.

زمانی که خانمی با شکایت درد پستان مراجعه می کند، مانند همه موارد دیگر  اغلب یک شرح حال کامل از بیمار اخذ می شود. در مورد سن بیمار، نوع درد و کیفیت آن، مدت زمان احساس درد، عواملی که باعث تشدید درد می شوند، مصرف داروها، وجود بیماری های هم زمان، وجود ترشح از نوک پستان و سپس یک معاینه دقیق از نظر ظاهر پستان ها و جدار قفسه سینه، وجود التهاب یا زخم در پستان ها، فرورفتگی، عدم قرینگی و وجود توده انجام می شود. در ضمن تمام بیماران بالای 40 سال و یا بالای 35 سال که سابقه سرطان پستان در اقوام نزدیک داشته باشند جهت انجام مامو گرافی ارجاع می شوند.
جهت درمان دردهایی که منشا آن ها از جدار قفسه سینه می باشد مهم ترین اقدام این است که به بیماران اطمینان دهیم که مشکل جدی و عمده ای وجود ندارد. اکثر بیماران ذکر می کنند که درد آنها چندان شدید نبوده و قابل تحمل می باشد و نیاز به مصرف دارو ندارند. در بیمارانی که شدت درد آن ها بیشتر است اگر ممنوعیتی ندارد می توان از مسکن های غیر استروئیدی خوراکی و یا موضعی استفاده کرد و اگر درد ناشی از انجام فعالیت بدنی غیر معمول و شدید باشد می توان از تزریق موضعی پردنیزولون همراه با یک داروی بی حس کننده موضعی طولانی اثر در منطقه وجود درد در قفسه سینه استفاده کرد.
در مورد درد هایی که از خود پستان سر چشمه می گیرند نیز قدم اول اطمینان بخشی به بیمار است که بیماری خطرناک و جدی وجود ندارد و در بیش از 70 % بیماران همین اطمینان بخشی کفایت می کند. قدم بعدی توصیه به استفاده از لباس مناسب است که خیلی تنگ نباشند و نیز اجتناب از مصرف مواد غذایی حاوی کافئین مثل چای، قهوه نوشابه های گازدار و شکلات است. مصرف رژیم غذایی کم چرب نیز در درد های دوره ای تا حدودی موثر می باشد. در تعداد اندکی از بیماران که درد های شدید و غیر قابل کنترل دارند مصرف دارو زیر نظر پزشک معالج تجویز می شود.